महाराष्ट्रात, 2016 च्या खरीप हंगामापासून प्रधानमंत्री फसल विमा योजना (PMFBY) लागू करण्यात आली आहे. महाराष्ट्र सरकारने आता या योजनेत महत्त्वपूर्ण बदल करण्याचा निर्णय घेतला आहे. नवीन बदलांनुसार राज्यात पुढील तीन वर्षांसाठी ‘पीक विमा योजना’ राबविण्यात येणार आहे. या योजनेअंतर्गत, शेतकरी आता फक्त 1 रुपयांच्या टोकन रकमेसह पीक विम्यासाठी अर्ज करू शकतात. सर्वसमावेशक पीक विमा योजनेत काय समाविष्ट आहे, तुम्ही कसे सहभागी होऊ शकता आणि या योजनेसाठी पात्रता निकष काय आहेत ते पाहू या.
शेतकऱ्यांच्या पीक नुकसानीच्या संकटातून आर्थिक मदत करण्यासाठी महाराष्ट्र सरकारनेसाठी PIK विमा योजना सुरू केली आहे. या लेखात तुम्हाला महाराष्ट्राच्या मुख्यमंत्र्यांनी सुरू केलेल्या PIK नुक्सान भरपाई योजनेबद्दल पात्रता निकष, अर्ज प्रक्रिया, फायदे आणि इतर संपूर्ण माहिती देण्याचा प्रयत्न केलेला आहे. त्यासाठी हा लेख शेवटपर्यंत नक्की वाचा.
PIK Nuksan Bharpai Yojana 2025
PIK विमा योजनेचे उद्दिष्ट महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांना पीक विमा उपलब्ध करून देण्याचे आहे, ज्यामुळे त्यांना यापुढे पूर किंवा दुष्काळ यांसारख्या नैसर्गिक आपत्तींमुळे पिकाच्या नुकसानीची चिंता करण्याची गरज नाही. शेतकऱ्यांची पिके नष्ट झाली तरीही त्यांचे जीवनमान टिकवून ठेवण्यासाठी आणि आर्थिक स्थैर्य टिकवून ठेवण्यासाठी हा उपक्रम महत्त्वपूर्ण आर्थिक सहाय्य प्रदान करतो.
खरीप हंगामातील भात, ज्वारी, बाजरी, नाचणी, मूग, उडीद, तूर, मका, भुईमूग, एरंड, तीळ, सूर्यफूल, सोयाबीन, कापूस आणि खरीप कांदा या खरीप हंगामातील पिकांसाठी पीक विमा संरक्षण दिले जाईल. रब्बी हंगामासाठी, कव्हरेजमध्ये गहू, रब्बी ज्वारी, हरभरा, उन्हाळी भात, उन्हाळी भुईमूग आणि रब्बी कांदे यांचा समावेश होतो.
पीक विमा योजनेत महत्त्वाचे बदल
मागील PMFBY अंतर्गत, शेतकऱ्यांना खरीप हंगामासाठी विमा उतरवलेल्या रकमेच्या 2%, रब्बी हंगामासाठी 1.5% आणि दोन्ही हंगामातील नगदी पिकांसाठी 5% प्रीमियम भरावा लागत होता. ही रक्कम 700 रुपये ते 2000 रुपये प्रति हेक्टर असू शकते. आता, राज्य सरकार कव्हर केलेल्या उर्वरित प्रीमियमच्या रकमेसह लाभार्थी शेतकरी फक्त 1 रुपयात हा विमा भरू शकत आहे.
नैसर्गिक आपत्तीमुळे नुकसान झालेल्या शेतकऱ्यांना दिलासा
सप्टेंबर आणि ऑक्टोबर 2022 मध्ये झालेल्या अतिवृष्टी आणि पुरामुळे, ज्यामुळे लक्षणीय नुकसान झाले, 1.2 दशलक्ष शेतकऱ्यांना प्रति हेक्टर 13,600 रुपये नुकसान भरपाई दिली जाणार आहे. दहा जिल्ह्यांतील बाधित शेतकऱ्यांना तीन हेक्टरपर्यंतच्या जमिनीची भरपाई मिळणार असून, एकूण १२०० कोटी रुपयांचा निधी पुणे आणि संभाजीनगर विभागीय आयुक्तांमार्फत वितरणासाठी देण्यात आला आहे. हा निधी राज्यपाल प्रतिसाद निधी आणि राज्य सरकारकडून येतो.
शेतकऱ्यांसाठी पीक विमा हप्ता फक्त १ रुपया प्रति अर्ज !!शेतकऱ्यांसाठी खुशखबर
PIK विमा योजनेचे फायदे
पीआयके विमा योजना महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांना अनेक फायदे देते:
- पिकाच्या नुकसानीमुळे होणाऱ्या आर्थिक संकटापासून शेतकऱ्यांना संरक्षण देते.
- पिकाचे नुकसान होऊनही शेतकऱ्यांचे उत्पन्न स्थिर राहील याची खात्री करते.
- शेतकऱ्यांना आर्थिक दबावामुळे घेतलेले खराब निर्णय टाळण्यास मदत करते.
- नवीन आणि तांत्रिकदृष्ट्या प्रगत शेती पद्धतींचा अवलंब करण्यास प्रोत्साहन देते.
नुकसान भरपाईची रक्कम किती असणार?
शेतकऱ्यांना एक रुपयात पीकविमा मिळणार आहे. नुकसान झाल्यास हेक्टरी मदत रक्कम निश्चित केली आहे. यामध्ये
- भाताला ४१ हजार रुपये
- ज्वारी, २० हजार रुपये
- बाजरी १८ हजार रुपये
- नाचणी २० हजार रुपये
- भुईमूग ४० हजार रुपये
- सोयाबीन ३२ हजार रुपये
- मूग २५ हजार ८१७ रुपये
- उडीद २६ हजार रुपये
- कांद्यासाठी ४६ हजार रुपये विमा आहे.
नुकसान भरपाईसाठी आवश्यक पात्रता काय?
PIK नुक्सान भरपाई योजनेसाठी पात्र होण्यासाठी, अर्जदारांनी खालील पात्रता निकष गरजेचे आहेत.
- महाराष्ट्रातील शेतकरी असणे आवश्यक आहे.
- कर्जदार आणि बिगर कर्जदार अशा दोन्ही शेतकऱ्यांसाठी ही योजना ऐच्छिक आहे.
- शेतीसाठी जमीन भाडेतत्त्वावर घेणारे शेतकरीही या योजनेसाठी अर्ज करू शकतात.
आवश्यक कागदपत्रे
- पासपोर्ट आकाराचे छायाचित्र
- आधार कार्ड
- पॅन कार्ड
- मतदार ओळखपत्र
- रहिवासी प्रमाणपत्र
- उत्पन्नाचे प्रमाणपत्र
- बँक तपशील
- जमिनीची कागदपत्रे
- पासबुक
PIK विमा योजना ऑनलाइन नोंदणी
पीक विमा योजनेसाठी अर्ज करण्यासाठी:
- अधिकृत पीक विमा योजनेच्या वेबसाइट ला भेट द्या.
- “PIK विमा योजना” टॅबवर क्लिक करा.
- अर्ज फॉर्म लिंक निवडा.
- फॉर्म भरा.
- आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा.
- फॉर्म सबमिट करा.
शेतकरी प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेच्या अधिकृत वेबसाइटवर किंवा त्यांच्या जवळच्या कॉमन सर्व्हिस सेंटर (CSC) वर जाऊन देखील योजनेसाठी अर्ज करू शकतात.
PIK नुकसान भरपाई यादी
लाभार्थी यादी तपासण्यासाठी:
- पीक विमा नुकसान भरपाई कृषी विभागाच्या अधिकृत वेब पोर्टलला भेट द्या.
- “प्रधानमंत्री पिकविमा योजना लाभार्थी यादी” पर्यायावर क्लिक करा.
- एक नवीन पृष्ठ लाभार्थी यादी लिंक प्रदर्शित करेल.
- यादीत तुमचे नाव तपासा.
पीक विमा मोबाईल App
- महाराष्ट्र कृषी विभागाच्या अधिकृत वेब पोर्टलवर जा.
- ड्रॉप-डाउन सूचीमधून “गव्हर्नन्स” पर्याय निवडा आणि नंतर “मोबाइल ॲप” पर्याय निवडा.
- Google Play Store, Farmer Portal किंवा mKisan Portal वरून “पीक विमा” ॲप डाउनलोड करा.
- तुमच्या मोबाइलमध्ये ॲप इंस्टॉल करा.
संपर्क कुठे करायचा?
अधिक मदतीसाठी, संपर्क करा:
M.S. सेंट्रल बिल्डिंग 3रा मजला, पुणे 411 001
commagricell@gmail.com
किसान कॉल सेंटर टोल फ्री नंबर: १८००-१८०१५५१
कृषी विभाग टोल फ्री नंबर: 1800-2334000
- Panjabrao Dakh कोण आहेत? त्यांचा हवामान अंदाज कसा काय खरा ठरतो?
- Maharashtra Budget 2025: महाराष्ट्र अर्थसंकल्पातील सर्व महत्वपूर्ण योजना माहिती
- Gopal Credit Card Registration 2025: ऐसे भरें फॉर्म और पाएं 1 लाख रुपये
- मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजना 2025 आली!! आता वर्षाला तीन गॅस सिलिंडर मोफत मिळणार!! अर्थसंकल्प 2025
- वैयक्तिक शेततळे अनुदान योजना 2025 माहिती: Rashtriya Anna Suraksha Yojana